W świecie ochrony przeciwpożarowej uwagę najczęściej skupia się na systemach aktywnych – alarmach, sygnalizacji SSP, oddymianiu, tryskaczach czy stałych urządzeniach gaśniczych. Tymczasem równie istotną, choć często marginalizowaną rolę, odgrywają systemy biernych zabezpieczeń przeciwpożarowych. To właśnie one stanowią podstawową, milczącą linię obrony, której zadaniem jest spowolnienie rozprzestrzeniania się ognia, zabezpieczenie konstrukcji i stworzenie warunków umożliwiających bezpieczną ewakuację. W przeciwieństwie do systemów aktywnych nie wymagają uruchomienia – działają natychmiast po wystąpieniu zagrożenia.
Systemy bierne to rozwiązania konstrukcyjne, instalacyjne i materiałowe stosowane w celu wydzielenia stref pożarowych, utrzymania nośności konstrukcji budynku w wysokich temperaturach oraz niedopuszczenia do migracji dymu i płomieni między pomieszczeniami. Składają się m.in. z przegrod ogniowych – ścian, stropów, sufitów podwieszanych i osłon konstrukcji stalowych. Równie ważne są przepusty instalacyjne, czyli miejsca przejścia rur, kanałów i kabli przez przegrody – odpowiednio uszczelnione za pomocą mas, zapraw, płyt i kołnierzy ogniochronnych. Do tego dochodzą drzwi i bramy o klasie odporności ogniowej EI30, EI60 czy EI120, które nie tylko zatrzymują ogień, ale też pozwalają na ewakuację i utrzymanie stref pożarowych. W dużych obiektach komercyjnych i logistycznych coraz częściej spotykane są również kurtyny dymowe i ogniowe – zarówno grawitacyjne, jak i sterowane automatycznie.
Wbrew pozorom to właśnie te „ciche” zabezpieczenia w sytuacji pożaru decydują o tym, ile czasu będą mieli ludzie na ucieczkę, a straż pożarna na skuteczne działanie. Każda minuta opóźnienia rozprzestrzeniania się ognia zwiększa szanse na uratowanie życia i ograniczenie strat materialnych. Przegrody REI 120 mogą powstrzymać płomienie przez dwie godziny, a odpowiednio zabezpieczone elementy stalowe utrzymają nośność konstrukcji nawet przy temperaturach przekraczających 500°C. To dlatego tak istotne jest, by system PFP nie był traktowany jako zbędny koszt, lecz jako realna inwestycja w bezpieczeństwo.
Niestety, praktyka pokazuje, że temat ten wciąż bywa zaniedbywany. Bierne zabezpieczenia pojawiają się w projektach zbyt późno albo są marginalizowane w kosztorysie. Przepusty instalacyjne są wykonywane bez odpowiednich zabezpieczeń, drzwi przeciwpożarowe nie domykają się, a farby pęczniejące na konstrukcjach tracą swoje właściwości i nikt tego nie kontroluje. Nierzadko obiekt oddany do użytku traci ochronę już po kilku miesiącach ze względu na brak serwisów i przeglądów. Równie często zdarza się, że klasy odporności ogniowej są dobierane na oko, bez rzetelnej analizy ryzyka. To wszystko sprawia, że w momencie zagrożenia obiekt okazuje się bezbronny.
Warto pamiętać, że stosowanie biernych zabezpieczeń przeciwpożarowych nie jest kwestią uznaniową. Obowiązek ich stosowania wynika bezpośrednio z rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. oraz aktualizacji z listopada 2024 r. W przepisach tych określono m.in. sposób oznakowania ścian oddzieleń przeciwpożarowych, obowiązki dotyczące przeglądów oraz minimalne wymagania dla drzwi, przegród i przepustów. Dodatkowo Warunki Techniczne oraz normy PN-EN 13501-2 wskazują jednoznacznie, jakie klasy odporności ogniowej powinny mieć poszczególne elementy w budynkach produkcyjnych, logistycznych, handlowych i użyteczności publicznej.
Niepalni Sp. z o.o. specjalizuje się w kompleksowym podejściu do tematu. Przeprowadzamy audyty zabezpieczeń biernych w istniejących obiektach, wykrywamy luki, błędy projektowe i wykonawcze. Oferujemy również projektowanie systemów PFP zgodnie z wymaganiami PSP, normami europejskimi i analizą ryzyka konkretnego obiektu. Zapewniamy dostawę i montaż drzwi, przepustów, farb ogniochronnych, kurtyn i innych elementów. Prowadzimy oznakowanie stref pożarowych zgodnie z nowym rozporządzeniem oraz przygotowujemy dokumentację do odbiorów i kontroli. Co ważne, świadczymy też usługi serwisowe – okresowe przeglądy i konserwacje, dzięki którym ochrona nie słabnie z upływem lat.
Wnioski są oczywiste: systemy biernych zabezpieczeń przeciwpożarowych to nie tylko wymóg formalny. To realna, pierwsza linia obrony, która działa, zanim uruchomi się jakikolwiek system aktywny. Bez sprawnych przegród, uszczelnień i zamknięć ogniowych, nawet najlepiej zaprojektowany SSP czy tryskacz nie będzie w stanie skutecznie powstrzymać ognia. Dlatego warto poświęcić temu tematowi należytą uwagę.
Jeśli chcesz mieć pewność, że Twój obiekt jest naprawdę bezpieczny i zgodny z obowiązującymi normami, skontaktuj się z nami. W Niepalni Sp. z o.o. traktujemy bezpieczeństwo jak inwestycję, nie koszt. Twoje zabezpieczenia zaczynają się właśnie tutaj.
📧 kontakt@niepalni.pl
☎ +48 510 950 457
🌐 www.niepalni.pl